De val van het kabinet-Rutte heeft de rente die Nederland moet betalen in vergelijking met Duitsland fors opgejaagd. Sinds begin jaren ’80 was het renteverschil niet zo hoog.

Dat blijkt uit cijfers die De Nederlandsche Bank (DNB) donderdag heeft gepubliceerd. DNB dringt erop aan “orde op zaken te stellen” om te voorkomen dat het verschil nog groter wordt.

Duitsland wordt op financiële markten gezien als het economisch meest stabiele land in Europa en het betaalt daardoor doorgaans de laagste rente. Ook Nederland geldt als stabiel, waardoor het renteverschil met Duitsland meestal klein is.

Politieke instabiliteit

Maar na de val van Rutte I liep het renteverschil sterk op, tot 84 basispunten. In maart was het verschil nog minder dan 40 basispunten. Donderdag om 17.00 uur bedroeg het verschil 57 basispunten.

Volgens DNB gebeurde hetzelfde bij voorgaande politieke crisissen. Vooral begin jaren ’80 steeg het renteverschil enkele keren sterk door politieke instabiliteit. Na een (later weer gelijmde) breuk in het kabinet-Van Agt II in 1981 nam het toe naar 234 basispunten.

Dit niveau werd later nooit meer bereikt. Latere crisissen hadden veel minder invloed op het renteverschil met Duitsland. Zelfs toen in 2002 het kabinet-Balkenende I al na 3 maanden viel, reageerden de financiële markten nauwelijks.

Jaren '80

De huidige situatie lijkt volgens DNB op die van de jaren '80. Het renteverschil met Duitsland noemt zij "historisch hoog" en op de financiële markten was na de val van het kabinet sprake van een schrikreactie. Wel constateert DNB dat na het begrotingsakkoord dat VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie vorige week sloten het renteverschil weer afnam.

DNB noemt dit "belangrijk" want een sterk oplopend renteverschil met Duitsland is ongewenst. Het leidt ertoe dat de overheid meer geld kwijt is, waardoor er nog meer bezuinigd moet worden. Bovendien is het voor gezinnen en bedrijven dan duurder om geld te lenen, wat het economisch herstel niet bevordert.

DNB-president Klaas Knot heeft de overheid de laatste tijd herhaaldelijk opgeroepen haar begroting te saneren.

Rutte Rente Rating

Hoe financiële markten over de positie van Nederland denken valt af te lezen aan het renteverschil tussen tienjarige staatsobligaties van Nederland en Duitsland. Dat schommelde historisch rond de 0,2 tot 0,3 procent.

Z24 houdt het renteverschil bij via de Rutte Rente Rating. Klik op de meter hieronder voor de actuele stand.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl